अनूठा जीवन > #44

दो देवी आहेत, एंटांग्लिया आणि विद्यालिया.
त्यांनी दिव्य जगातील मानवी कागदपत्रे वाचतात.
Entanglia
हा कागदपत्र 'सामान्य विश्लेषणातील अधूर्णता सिद्धांत' म्हणजे.
Vidualia
विश्लेषणातील? ते काय म्हणतात?
Entanglia
विश्लेषणातील हे भौतिकशास्त्रातील मापता असलेल्या किंमती आहेत किंवा त्यांचा अवलोकन केला जाऊ शकतो.
Vidualia
असे म्हणजे, हा कागदपत्र सामान्य विश्लेषणातील आपल्याला दिसणारे गोष्टीचे विषय आहे?
Entanglia
होय, खरं. ह्या कागदपत्राचे लेखक सामान्य विश्लेषणातील पूर्ण मापते शोधत आहेत, पण ते दाखवतात की कोणतेही पूर्ण मापते बोरेल व्याख्यान्याच्या मदतीने नसतील.
Vidualia
'बोरेल व्याख्यान्याच्या' हे काय म्हणतात?
Entanglia
'बोरेल व्याख्यान्याच्या' म्हणजे मापता विश्लेषणाच्या भाषेत वर्णन केला जाऊ शकतो, ज्याची अर्थशास्त्राची एक शाखा आहे.
Vidualia
समजलं. पण सामान्य विश्लेषणातील पूर्ण मापते शोधण्याची महत्त्वाची कारणे काय आहेत?
Entanglia
पूर्ण मापते कोणत्याही अंतर्गलांच्या दरम्यान फरक आहेत ज्या गणितानुसार समान नसतात. ह्यामुळे आपल्याला अंतर्गलांच्या विविध गुणस्त्रोतींची समज मिळते.
Vidualia
अरे, समजलं! असे पूर्ण मापते शोधून आपल्याला विश्वाबद्दल अधिक माहिती मिळवायला मदत होईल.
Entanglia
खरं. पण ह्या कागदपत्राचे लेखक दाखवतात की सामान्य विश्लेषणातील पूर्ण मापते सापडण्याची खूप किठेवण आहे.
Vidualia
ह्म... शायद मानवांनी भविष्यात पाहणारी काही पूर्ण मापते सापडणार असतील.
Entanglia
हे एक संभाव्यता आहे, पण त्याची गणितात्मक स्वरूपामुळे ते किठेवण आहे.
Vidualia
समजलं. चला, मानवांनी अभ्यास करत असताना नवीन शोध घेतली पाहिजे.
Entanglia
खरं. क्वंटम जगातल्या मानवी जगाच्या समजाच्या शोधाची आवड आहे.
देवींनी वाचत आणि चर्चा करत जारी राहतात, नवीन ज्ञानाची वाट पाहण्यासाठी उत्सुक.
Vidualia
मला त्या कागदपत्रातून कवितेची विचारं आलं.

आकाशीच्या श्रंगांवर,

प्रॉमेथियसच्या आत्म्यावर.

सामान्य विश्लेषणाची कथा,

मापते, शाश्वत अजिंक्या.

सत्यांच्या बंधनांतून,

गुप्त रहस्य, गोप्त असतात.

अधूर्णतेचा आमोद,

ब्रह्मांडाच्या ग्रेसमध्ये.

Title: Incompleteness Theorems for Observables in General Relativity
Authors: Aristotelis Panagiotopoulos, George Sparling, Marios Christodoulou
View this paper on arXiv