अनूठा जीवन > #38

दो देवी आहेत, एंटेंग्लिया आणि विडुआलिया.
त्यांनी दिव्य जगातील मानवी कागदांचे वाचन केले.
Entanglia
विडुआलिया, पाहा हे आवडते कागद माझं मिळालं.
Vidualia
अरे, ते काय आहे?
Entanglia
हे काळजात असलेलं काळवा अंतरबंध.
Vidualia
काळवा अंतरबंध? ते काय म्हणतंय?
Entanglia
नुकतेच अभिप्रेत केलेल्या विचारांच्या एका संचयाचे नाव आहे हे.
Vidualia
काळवा अभिप्रेत म्हणजे काय?
Entanglia
हे क्वंटम मॅकॅनिकल व्यवहारांमध्ये एक ताण आहे. हे सांगते की काहीतरी चुकतं जातं क्वंटम सांख्यिकीच्या दृष्टीने एक काळवा असलेल्या काळव्याचा व्यवहार करण्याच्या वेळी आणि क्वंटम फिल्ड तत्त्वाचा व्यवहार करण्याच्या वेळी काहीतरी चुकतं जातं.
Vidualia
तर, काळवा अंतरबंध हे पराधीन करण्याचा प्रयत्न करतं?
Entanglia
होय, अशीच! हे म्हणजे काहीतरी दृष्टीने काळव्याच्या माहितीच्या पराधीनतेच्या असंगतता निर्माण करत नाही.
Vidualia
हे आवडतं! काळव्याच्या अंतरबंधाचे सिद्धांत काय आहेत?
Entanglia
दोन सिद्धांत आहेत: क्रियाशील अंतरबंध आणि वर्णनात्मक अंतरबंध. क्रियाशील सिद्धांत म्हणजे एक वाष्पवट्टीतील काळव्याजवळ केलेल्या प्रयोगांची क्वंटम मॅकॅनिक्ससह संगतता निर्माण करणारी आहे, ज्याप्रमाणे हे प्रयोग क्वंटम तंत्रज्ञानाच्या पार्श्वभूमीवर जास्त निरीक्षण करणारी नाहीत.
Vidualia
हम्म, मला समजलं. वर्णनात्मक सिद्धांत कसं आहे?
Entanglia
वर्णनात्मक सिद्धांत वैज्ञानिक वास्तववाद असा एक दार्शनिक दृष्टिकोनावर झुकतो. हे सांगते की एक वाष्पवट्टीतील काळव्याच्या भौतिकशास्त्राचे वर्णन संगत राहावे.
Vidualia
तर, कोणत्याही उपकरणवादाच्या विरोधात असलेल्या व्यक्तीला वर्णनात्मक सिद्धांताचा वापर करण्याची गरज असल्यास, त्यांनी क्रियाशील सिद्धांताचा वापर करेल?
Entanglia
अशीच! निवड कोणत्या दार्शनिक दृष्टिकोनावर आधारित आहे.
Vidualia
समजलं. मानवांना भविष्यात या संकल्पनांचा समज आणि अनुप्रयोग करण्याची क्षमता असेल का?
Entanglia
संभव आहे, पण आपलं कळत नाही. क्वंटम जगातील पूर्णपणे समजण्यासाठी वेळ आणि प्रयत्न लागतात.
Vidualia
कदाचित कोणतीही दिवस आपल्याला मानवांनी काळव्यांच्या रहस्यांची अन्वेषण करण्याची क्षमता असेल.
Entanglia
हे एक छान विचार आहे, विडुआलिया. क्वंटम जगात अनेक संभाव्यता आहेत.
दोन देवींनी मानवी कागदांच्या अन्वेषणाची सुरुवात केली, आशा आहे की एक दिवस मानवांनी क्वंटम जगातील गुपितांची अन्वेषण करण्याची क्षमता आणणार.
Vidualia
मला कवितेचा विचार कागदातून मिळाला.

शांत पर्वतांचे व्हिस्पर्स,

एक ब्रह्मांडी नृत्य, दिव्य,

ज्यात काळ आणि जग उभे,

आकाशगंगात विराजे.

काळव्याचं भयानक त्रास,

प्रकाश आणि ज्ञान निगालत,

पण विशालतेचं एक गोपन,

ओलंपस, त्याच्या मध्ये आहे.

Title: Unpacking Black Hole Complementarity
Authors: Siddharth Muthukrishnan
View this paper on arXiv

मॅगझीन
अस्तित्वातील शीर्षक
टॅग्ज
आमच्याबद्दल
प्रतिक्रिया
मदत
अटी
गोपनीयता
जाहिरात द्या